Thay vì mua cổ phiếu hay gửi tiết kiệm ngân hàng nhiều người tìm đến mua trái phiếu. Bởi trái phiếu đảm bảo an toàn và ít rủi ro hơn. Vậy đầu tư trái phiếu là gì và Mua trái phiếu ở đâu? Hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây.
Trái phiếu là một chứng nhận nghĩa vụ nợ của người phát hành phải trả cho người sở hữu trái phiếu với một khoản tiền cụ thể (mệnh giá của trái phiếu). Trong một thời gian xác định và với một lợi tức quy định.
Đầu tư trái phiếu là thực hiện một giao dịch cho vay với người đầu tư trái phiếu là người cho vay và người phát hành trái phiếu (Chính phủ, doanh nghiệp, ngân hàng hay tổ chức tài chính) là người đi vay. Nhà phát hành có nghĩa vụ phải thanh toán cho trái chủ theo các cam kết nợ được xác định trong hợp đồng vay.
Trái phiếu doanh nghiệp là loại chứng khoán có kỳ hạn từ 1 năm trở lên do doanh nghiệp/ công ty phát hành. Nhằm tăng nguồn tài chính cho doanh nghiệp và doanh nghiệp phát hành, xác nhận nghĩa vụ trả nợ gốc, lãi, và các nghĩa vụ khác (nếu có) của doanh nghiệp đối với nhà đầu tư sở hữu trái phiếu.
Trái phiếu chính phủ là trái phiếu hay công trái do Chính phủ của một quốc gia phát hành để Nhà nước có thể huy động vốn hay vay vốn từ bên ngoài. Có 2 hình thức trái phiếu chính phủ đó là:
Trái phiếu kho bạc: Trái phiếu được phát hành thông qua kho bạc Nhà nước.
Trái phiếu đầu tư: Loại trái phiếu chính phủ phát hành theo phương thức đấu thầu qua thị trường giao dịch chứng khoán tập trung, bảo lãnh hoặc đại lý phát hành.
Việc mua trái phiếu thì sẽ an toàn hơn so với mua cổ phiếu. Tuy nhiên tùy vào loại trái phiếu mọi người mua loại nào thì sẽ có rủi ro tương ứng với nó.
Ưu điểm đầu tư trái phiếu:
- Lãi suất trái phiếu cố định. Mọi người sẽ nhận được lợi nhuận cố định không thay đổi.
- Trái phiếu không có tăng giá hay xuống giá. Nói đơn giản là không phụ thuộc vào tình hình thị trường
- Trái phiếu không phụ thuộc vào tình hình kinh doanh của bên đơn vị phát hành.
- Trái phiếu khá linh động có thể chuyển nhượng. Bán lại hoặc chuyển đổi thành cổ phiếu để giao dịch.
Tuy nhiên, đối với trái phiếu thì đây là sự lựa chọn cho cho những ai muốn an toàn và không mạo hiểm. Còn nói về kiếm lợi nhuận khủng thì đây không phải là sự lựa chọn tốt. Lợi nhuận thu về từ trái phiếu không được cao như cổ phiếu.
Đặc biệt, trái phiếu thì tính thanh khoản nó thấp hơn cổ phiếu. Bởi nó có thời hạn phát hành khá dài nên việc mua lại trái phiếu cũng sẽ cần thời gian dài. Đây sẽ là lựa chọn cho những ai có nhu cầu đầu tư dài hạn còn ngắn hạn thì không phải là phương án tối ưu. Vậy nên tùy vào nhu cầu mọi người có thể mua hoặc không mua trái phiếu. Nhưng xét về độ an toàn và ít rủi ro thì đây là kênh đầu tư tốt nhất hiện nay.
Đa số mọi người đều phân vẫn giữa việc nên lựa chọn trái phiếu doanh nghiệp hay trái phiếu chính phủ. Tuy cùng là trái phiếu có mục đích như nhau nhưng đối với quyền lợi và rủi ro đối với 2 loại trái phiếu này hoàn toàn khác nhau.
Trái phiếu doanh nghiệp Trái phiếu chính phủ
– Do doanh nghiệp phát hành
– Trái phiếu doanh nghiệp đa dạng hơn với nhiều loại được phát hành đáp ứng nhiều nhu cầu.
– Đa phần kỳ hạn trái phiếu là trên 1 năm nhưng tập trung từ 1 – 5 năm mà thôi
– Lãi suất trái phiếu doanh nghiệp cao hơn của chính phủ
– Có nhiều rủi ro khi đầu tư
– Lãi suất linh hoạt, cố định hoạt thả nổi
– Do chính phủ phát hành
– Hạn chế về phân loại trái phiếu so với trái phiếu doanh nghiệp
– Kỳ hạn trái phiếu linh hoạt hơn: Trên 1 năm hay dưới 1 năm đều có. Nhưng đa số là trái phiếu trung và dài hạn từ 5 – 7- 10 năm
– Lãi suất trái phiếu doanh nghiệp thấp hơn
– Độ rủi ro thấp
– Lãi suất đa phần là cố định ngay từ đầu
Vậy nên mọi người xem xét tùy nhu cầu tài chính cũng như tham vọng đầu tư của mình như thế nào qua đó có thể nắm rõ hơn về sản phẩm chọn để mua.
Trái phiếu sẽ không có một mức giá cổ định nào chung cả bởi mỗi công ty, tổ chức. Trái phiếu khi phát hành trái phiếu sẽ định giá dựa trên số lượng và số tiền mình muốn huy động là bao bao nhiêu. Có thể trái phiếu có giá là 1 triệu/ hợp đồng trái phiếu hoặc 100 triệu/trái phiếu, hoặc 1 tỷ trên 1 hợp đồng trái phiếu.
Nhưng nhìn chung, để thu nhiều lợi nhuận từ trái phiếu thì đồng thời cũng cần một số tiền đầu tư lớn.Vậy nên đa số các ngân hàng/ doanh nghiệp khi phát hành trái phiếu sẽ ưu tiên vào đối tượng tổ chức/ doanh nghiệp nhiều hơn là cá nhân.
Để mua được trái phiếu doanh nghiệp, nhà đầu tư có thể chọn 1 trong 2 hình thức sau:
Mua trái phiếu trực tiếp từ tổ chức phát hành trái phiếu:
Nhà đầu tư có thể đến mua tại doanh nghiệp phát hành trái phiếu, hoặc ngân hàng phát hành trái phiếu đó.
Mua trái phiếu trung gian qua sàn giao dịch chứng khoán:
Nhà đầu tư có thể mua trái phiếu tại các sàn giao dịch
Để mua trái phiếu doanh nghiệp trên sàn chứng khoán, nhà đầu tư cần đăng ký mở tài khoản sàn và thực hiện các giao dịch thông qua sàn.
Bước 1: Nhà đầu tư đăng ký mở tài khoản trên sàn chứng khoán. Có thể đến trực tiếp mở tài khoản tại sàn hoặc thông qua môi giới trung gian.
Bước 2: Sau khi có tài khoản, các giao dịch viên sẽ hướng dẫn bạn chọn mã và cách đặt lệnh mua.
Bước 3: Nạp tiền vào tài khoản và thực hiện giao dịch. Nhà đầu tư chuyển tiền vào tài khoản chứng khoán của mình. Sau đó, công ty chứng khoán sẽ đặt lệnh mua theo đúng yêu cầu của nhà đầu tư.
Sau khi tìm hiểu được doanh nghiệp uy tín trên thị trường. Nhà đầu tư có thể đến trực tiếp văn phòng doanh nghiệp để làm thủ tục và ký hợp đồng mua trái phiếu doanh nghiệp.
Điều này giúp các nhà đầu tư tiết kiệm được thời gian giao dịch và các thủ tục với công ty trung gian. Đồng thời tiết kiệm được các khoản phí giao dịch không cần thiết.
Khi nhà đầu tư mua trái phiếu trực tiếp tại doanh nghiệp. Các thủ tục hồ sơ sẽ được các chuyên viên tư vấn và hỗ trợ tận tình. Đồng thời, nhà đầu tư cũng có thể thỏa thuận và thương lượng riêng các điều khoản trực tiếp với công ty phát hành. Đảm bảo tính minh bạch và an toàn hơn trong tương lai.
Đối với trái phiếu Chính phủ phát hành lần đầu bằng hình thức đấu thầu. Chỉ có các ngân hàng thương mại và Tổ chức tài chính mới được tham gia đấu thầu để mua. Trường hợp khác, nếu phát hành thông qua công ty bảo lãnh hoặc đại lý hoặc bán lẻ thì các nhà đầu tư là cá nhân và doanh nghiệp được tham gia mua.
Trong trường hợp trái phiếu Chính phủ đã phát hành mà nhà đầu tư cá nhân muốn đầu tư mua/ bán. Lúc này, họ phải mở tài khoản tại các công ty chứng khoán và xem các lệnh chào mua/chào bán trên trang sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (sàn HNX) để thực hiện giao dịch với phương thức thỏa thuận tương tự giao dịch cổ phiếu.
Tuy nhiên để thu lời, nhà đầu tư cần xác định những thời điểm mà giá trái phiếu Chính phủ được chào bán ở mức thấp để mua và bán lại vào thời điểm giá cao.
Các nhà đầu tư có thể mua trái phiếu riêng lẻ thông qua một nhà môi giới hoặc trực tiếp từ một tổ chức Chính phủ phát hành. Một trong những trường hợp phổ biến nhất để mua trái phiếu riêng lẻ, là khả năng các nhà đầu tư chốt lợi suất cụ thể trong một khoảng thời gian nhất định. Chiến lược này mang lại sự ổn định. Trong khi lợi tức của quỹ tương hỗ trái phiếu hoặc quỹ giao dịch trao đổi thu nhập cố định biến động theo thời gian.
Điều quan trọng cần lưu ý, là trái phiếu riêng lẻ phải được mua toàn bộ. Cho dù bạn đang tìm hiểu cách mua trái phiếu đô thị hay trái phiếu kho bạc, thì những điều cơ bản khi mua trái phiếu riêng lẻ vẫn giống nhau. Bạn có thể mua chúng dưới dạng phát hành mới hoặc trên thị trường thứ cấp.